Uwagi
Polski Słownik Biograficzny t. 7 str. 306: psb.6222.1
Rafał Gerber, Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny (str. 53): Gaszyński Konstanty, Wydział Prawa i Administracji, sekcja Admin., wpis 1828 Urodzony w średniej ziemiańskiej rodzinie z okolic Czerska. Syn Antoniego i Tekli z Buzowskich. Po utracie przez rodziców majątku ziemskiego mieszkał z matką i bratem na poddaszu w Warszawie przy Krak. Przedmieściu. W Liceum Lindego zaprzyjaźnił się z Z. Krasińskim i dzięki tej – w przyszłości dozgonnej – przyjaźni wszedł do salonu literackiego gen. Wincentego Krasińskiego. Bronił Zygmunta przed atakami studentów (z Leonem Łubieńskim na czele), którzy czynili Zygmunta współodpowiedzialnym za poglądy i działalność ojca. Poeta, prozaik i dramaturg. W czasie studiów wydawał wraz z Leonem Zienkowiczem, Dominikiem Magnuszew-skim i Konstantym Danielewiczem „Pamiętnik dla Płci Pięknej”. W 1830 wydał też powieść hist. z czasów Łokietka, Dwaj Śreniawici. Brał udział w powstaniu listopadowym. W styczniu 1831 jako pporucznik Gwardii Honorowej Akademickiej, potem porucznik Saperów w wyprawie Giełguda na Litwę i z jego Korpusem przeszedł do Prus. Zasłynął w czasie powstania jako autor piosenek powstańczych, które układał często w nocy na warcie; dużym wzięciem cieszyła się pieśń Czarna sukienka. G. był, jak pisze pamiętnikarz Stanisław Koźmian, niezawodnie najpopularniejszym pieśniarzem okolicznościowym. W 1831 napisał też liryk Do Francuzów oraz Wiersz z okoliczności wejścia w szeregi walczących Emilii Plater i Marii Raszanowicz. Występował też ze swymi utworami na posiedzeniach w gmachu uniwersyteckim. W 1830 ogłosił prenumeratę na 2 tomy poezji własnych oraz przekładów Os-syana, poezji serbskich, Lamartine'a, pieśni nowogreckich, poezji ludowych i ulotnych. Członek Tow. Patriotycznego. Przez Poznańskie, Paryż, Brukselę dotarł w 1833 na emigracji do Aix-en-Provence koło Marsylii, gdzie mieszkał najdłużej. Od 1843 mieszkał przez pewien czas w Paryżu jako sekretarz osobisty francuskiego deputowanego Leona de Sieyés. Od 1833 członek Polskiego Tow. Literackiego w Paryżu, brał czynny udział w życiu literackim Prowansji, pisywał w „Ga-zette de Midi” i redagował najpoważniejszy dziennik „Memoriał d'Aix et de la Provence”, ogłosił prace z dziejów Prowansji, m. in. Nord et Midi, zbiór artykułów i felietonów oraz wydał pismo polityczne Notatki oficera polskiego o obchodzeniu się rządu pruskiego... z korpusem wojska polskiego w czasie 53 dni trwającej kwarantanny (Paryż 1833). Wydał też Pamiątkę Artura Zawiszy, Pieśni pielgrzyma polskiego (Paryż 1833), Poezje (1844 i 1856), obrazki satyryczne oraz szkice z życia emigracyjnego Pan Dezydery Boczko i jego sługa Pafnucy (Paryż 1846) oraz obrazy z przeszłości szlacheckiej: Resztki pamiętników Macieja Rogowskiego (Paryż 1847) i Kontuszowe pogadanki (Paryż 1851). Ostatnią jego publikacją było wydanie w Paryżu w 1864 Kilka wierszy dla Kraju. Pod jego nazwiskiem wydał Krasiński Przedświt. Tłumaczył dzieła wybitnych poetów angielskich, francuskich, niemieckich, ponadto był wydawcą dzieł Krasińskiego i tłumaczem jego utworów na język francuski. Pozostawił w rękopisie wspomnienia Zygmunt Krasiński i moje z nim stosunki (spalone w czasie okupacji hitlerowskiej w Bibl. Krasińskich w Warszawie). W 1871 Zbigniew Sudolski wydał cenny tom listów Krasińskiego do G. Drugi przyjaciel G., Stanisław Egbert Koźmian, pozostawił krótkie o nim wspomnienie. Zmarł w Aix-en-Provence.
Robert Bielecki, Słownik biograficzny oficerów powstania listopadowego: GASZYŃSKI Konstanty - Ukończył Liceum Warszawskie, od 1828 student Wydziału Prawa UW. Przyjaciel Zygmunta Krasińskiego, dzięki któremu poznał świat literacki Warszawy, wydawał wspólnie z kolegami „Pamiętnik dla Płci Pięknej”. W powstaniu 10.12.30 ppor. akademickiej gw. honor., 15.1.31 ppor., potem por. saperów. Autor wielu pieśni powstańczych i patriotycznych wierszy okolicznościowych. Członek Towarzystwa Patriotycznego. Wziął udział w wyprawie Giełguda na Litwę i 13.7.31 przeszedł z nim do Prus. Przybył 2.32 do Francji i należał początkowo do zakładu w Awinionie, skąd udał się do Marsylii. 1832 członek Komitetu Narodowego Polskiego, a od 1833 Towarzystwa Historyczno-Literackiego. 1833 wydał w Paryżu „Notatki oficera polskiego o obchodzeniu się rządu pruskiego z korpusem wojska polskiego w czasie 53 dni trwającej kwarantanny”. 8.2.33 wrócił do Awinionu, 9.10.33 ponownie w Marsylii, od końca 1833 mieszkał w Aix-en-Provence. Pisywał do miejscowej prasy franc., tłumaczył poetów ang., franc, i niem., wydawał też dzieła Krasińskiego. 1843 przebywał w Marsylii, potem w Montpellier. 2.44 przybył do Paryża, był sekretarzem deputowanego Leona de Sieyèsa. 5.56 udał się z Aix-en-Provence przez Strasburg do Baden-Baden i Wiesbaden. Latem 1860 odwiedził rodzinę w Królestwie. 2.3.62 podpisał akt założenia Stowarzyszenia Podatkowego i 21.3.62 został jego członkiem. Zm. 8.10.66 w Aix-en-Provence, pochowany na miejscowym cmentarzu. W latach sześćdziesiątych grobowiec został odnowiony staraniem Paula Cazin.
sw.564084 Robert Bielecki, Słownik biograficzny oficerów powstania listopadowego, Warszawa 1995-98
źródła:
- zgon: https://www.wikidata.org/wiki/Q4893675
|
|