Michał «Sadyk Pasza» Czajkowski h. Jastrzębiec (ID: 3.552.87)

Najbliżsi sławni ludzie (wg kryterium PSB)

W stopniach ° wyrażona liczba ogniw w łańcuchu, w którym każda następna osoba jest dzieckiem, rodzicem lub małżonkiem poprzedniej;
wersja pełna (przy opłaconym abonamenice) pokazuje wykres powiązania; w wersji darmowej kliknięcie prowadzi do strony o danej osobie.

1. ŚNIADECKA Ludwika (1802-1866), działaczka polityczna 1°
2. SUCHODOLSKI Piotr (1828-1888), uczestnik Wiosny Ludów, oficer wojsk tureckich 2°
3. ŚNIADECKI Jędrzej (1768-1838), lekarz, chemik, profesor Uniwersytetu Wileńskiego 2°
4. ŚNIADECKI Józef (1799-1859), marszałek szlachty powiatu oszmiańskiego 3°
5. RÓŻYCKI Tadeusz Edmund (1827-1893) dowódca powstania 1863 na Rusi 3°
6. RÓŻYCKI Karol (1789-1870) pułkownik WP, działacz emigracyjny, towiańczyk, pamiętnikarz, publicysta 3°
7. BALIŃSKA Zofia (1798-1880) córka Jędrzeja Śniadeckiego 3°
8. ŚNIADECKI Jan (1756-1830), matematyk, astronom, rektor Uniwersytetu Wileńskiego 4°
9. ŚNIADECKI Józef (1838-1892), dyrektor teatru 4°
10. ŚNIADECKA Antonina (ok. 1805-1853), ziemianka, filantropka 4°
11. RÓŻYCKI Karol (1879-1938) profesor hodowli zwierząt 4°
12. BALIŃSKI Jan (1827-1902) profesor psychiatrii 4°
13. BALIŃSKI Michał (1794-1864) historyk, publicysta 4°
14. SULISTROWSKI Kazimierz (1778-1818), wileński marszałek gubernialny 5°
15. MIĄCZYŃSKI Jan Antoni (1906-1960) historyk sztuki 5°
16. BALIŃSKI Stanisław (1782-1813) pracownik ministerstwa sprawiedliwości 6°
17. SULISTROWSKI Alojzy (ok. 1739-1795), członek władz powstania kościuszkowskiego 6°
18. SKIRMUNT Aleksander (1798-1870) pionier przemysłu w Pińszczyźnie 7°
19. RULIKOWSKI Edward Leopold (1825-1900) badacz dziejów Ukrainy 7°
20. PIOTROWSKI Konstanty (ok. 1790- po 1863) poeta, tłumacz 7°

Uwagi

• Adam Boniecki, Herbarz polski - 3.552.87 - t. III s. 257: Czajkowscy h. Jastrzębiec
  Polski Słownik Biograficzny t. 1 str. 236: psb.608.7
  Polski Słownik Biograficzny t. 32 str. 513: psb.26965.5
  Polski Słownik Biograficzny t. 4 str. 155: psb.3487.1
  Polski Słownik Biograficzny t. 45 str. 294: psb.32658.5
  Polski Słownik Biograficzny t. 51 str. 119: psb.34576.4
  Rafał Gerber, Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny (str. 32): Czajkowski Michał [Sadyk Pasza], Wydział Prawa i Administracji
  Syn horodniczego kijowskiego, posła na sejm grodzieński 1793, i Petroneli Głębockiej, córki marszałka owruckiego. Urodzony w rodzinnym Hulczyńcu pod Berdyczowem. Początkowe wykształcenie odebrał w Berdyczowie i Międzyrzeczu. Zapisany na Wydział Prawa Uniw. Warsz., powrócił wkrótce do Hul-czyńca, gdzie prowadził beztroskie życie. Na wieść o wybuchu powstania listopadowego zaciągnął się do Pułku Jazdy Wołyńskiej Różyckiego. Odznaczony w kampanii Złotym Krzyżem Virtuti Militari i awansowany na porucznika. Z Różyckim przekroczył granicę Galicji, a stąd wyjechał do Francji. Mieszkał kolejno w Bourges, gdzie w 1834 ożenił się z córką miejscowego aptekarza, Fontainebleau (1835), Poitiers (1836) i w Paryżu (1837-1841). Członek TDP w 1834-1836; skreślony 29 VIII z listy członków, wstąpił do Konfederacji Narodu Polskiego, był bowiem zawsze zwolennikiem połączenia obu tych organizacji. W Paryżu nawiązał współpracę z pismami „Le Constitu-tionnel” i „Spectateur Militaire”. Z tego okresu datują się jego pierwsze Utwory literackie. W 1838 wstąpił do Polskiego Tow. Historyczno-Literackiego. Poprzez „Kronikę Emigracji Polskiej” związany z Hotelem Lambert, odbył w 1839 w Rzymie swoją pierwszą misję dyplomatyczną. Później zaangażowany przez ks. Adama do działalności dyplomatyczno-propagan-dowej na Bliskim Wschodzie. W 1841 wysłany do Konstantynopola, utworzył tam główną agencję polską na Wschodzie. Równocześnie zorganizował agenturę Czartoryskiego w Belgradzie. Obszar działalności Cz. obejmował tereny Bałkanów, Dobrudży, Ukrainy i Kaukazu. Na zlecenie ks. Adama zakupił ziemię dla mieszkańców założonej w 1835 osady polskiej nad Bosforem, Adampola. Działał również wśród emigracji rosyjskiej, dążąc do osłabienia prorosyjskich sympatii narodów bałkańskich. W 1847 brał udział w przygotowaniach do wyprawy kaukaskiej, która nie doszła do skutku. Działał na rzecz tendencji irredentystycznych wśród narodów bałkańskich. W 1849 uzyskał u władz tureckich prawo azylu dla uczestników powstania węgierskiego. Obawiając się, że Porta wyda go na żądanie Austrii i Rosji, przyjął islam i nazwisko Mehmed Sadyk-effendi, w związku z czym przestał kierować placówką dyplomatyczną w Konstantynopolu. Po wybuchu wojny krymskiej wznowił propolską działalność polityczną, zwalczając koncepcje demokratów, dążących do utworzenia odrębnych polskich formacji wojskowych na Wschodzie. Z sześciu sotni kozackich sformował oddziały walczące na froncie wołoskim po stronie tureckiej. Jako wódz naczelny Kozaków sułtańskich wkroczył do Bukaresztu i sprawował tu funkcje komendanta miasta (1854). Podczas kontrofensywy rosyjskiej sotnie Cz. poszły w rozsypkę. W 1855 przeciwstawił się ostro projektowi Władysława Zamoyskiego, by z Kozaków sułtańskich utworzyć polską dywizję na angielskiej służbie. Był już wówczas skłócony z całą emigracją, co przyspieszyło jego przejście na pozycje prorosyjskie, zbliżone do tureckich stronnictw zachowawczych. Do powstania styczniowego odniósł się wrogo, a po jego upadku ogłosił szereg listów prorosyjskich, dzięki którym uzyskał przebaczenie i zgodę na powrót w ojczyste strony (1872). Przy pomocy władz zakupił folwark Borki na Ukrainie, gdzie mieszkał z drugą żoną, Greczynką. Uprzednio przez wiele lat związany był z Ludwiką Śniadecką, która była jego najbliższą współpracownicą w Turcji. Także i w Borkach reprezentował czołobitność wobec caratu, toteż społeczeństwo polskie na Ukrainie bojkotowało go towarzysko, traktując go jak renegata. Ostatnie lata życia spędził w Parchimowie, w biedzie i zupełnym osamotnieniu, co stało się przyczyną samobójstwa. C. był utalentowanym pisarzem, cieszącym się w połowie XIX w. zasłużoną popularnością. W swoich książkach opiewał uroki ukrainnych krajobrazów i życie kozackich chutorów. Pisał również szkice historyczno-literackie i wspomnienia wojenne. Do jego najpopularniejszych utworów należała powieść Kirdżali (1839) i Powieść kozacka, wyd. w Paryżu w 1837, przetłumaczona na francuski, niemiecki, serbski i czeski. Dużą wartość posiadają pamiętniki dotyczące wojny krymskiej, a więc Moje wspomnienia o wojnie 1854 (Warszawa 1962) i Kampania nad Dunaj i w Mul-tanach, zachowana w rękopisie w Bibl. Ossolineum we Wrocławiu. Słabszy oddźwięk znalazły powieści historyczne o tematyce polskiej. 12-tomowe wydanie Pism C. ukazało się w Lipsku w 1862-1885. Osobno zostały wydane m. in. Stefan Czarniecki (Paryż 1840), Powiastki i gawędy (Petersburg 1854), Dziwne życie Polaków i Polek (Lipsk 1865) i Pamiętnik (Lwów 1898). Puścizna rękopiśmienna C. znajduje się w Bibl. PAN w Krakowie.
  Robert Bielecki, Słownik biograficzny oficerów powstania listopadowego: CZAJKOWSKI Michał - Uczył się w szkole Anglika Wolseya w Berdyczowie, a potem w szkole pijarów w Międzyrzeczu. Zapisany na Wydział Prawa UW, wrócił wnet do Hulczyóca. Wszedł 5.5.31 do powstania woł., ppor. p. jazdy woł., 12.8.31 por. LL-R mianowany przez Różyckiego, 12.8.31 krzyż złoty nadany przez Różyckiego za Iłżę, przeszedł 26.9.31 z Różyckim do Galicji. Przybył do Francji 9.32 i należał początkowo do zakładu w Bourges, gdzie 13.2.33 prosił o paszport do Egiptu. 16.11.33 przeniósł się do Paryża. 1833 wspólnie ze szwagrem, Karolem Różyckim, tłumaczył na język polski prace Jominiego. 1834 w Bourges ożenił się z córką miejscowego aptekarza, 1835 mieszkał w Fontainebleau, gdzie 1.35 przystąpił do TDP, 1836 w Paryżu. 1836 należał do Konfederacji Narodu Polskiego. Współpracował z „Le Constitutionnel” i „Spectateur Militaire”, od 1838 należał do Towarzystwa Historyczno-Literackiego. Związany z obozem Czartoryskiego, 1839 udał się do Rzymu z pierwszą misją dyplomatyczną. Potem prowadził działalność dyplomatyczno-propagandową na Wschodzie jako wybitny specjalista od spraw kozackich. Stworzył i kierował rozległą Agencją Wschodnią Czartoryskiego. Z własnej inicjatywy wydzierżawił u francuskich lazarystów ziemię dla zorganizowania osady polskiej koło Stambułu, zwanej Adampolem. 1847 uczestniczył w przygotowaniach do nie zrealizowanej wyprawy kaukaskiej. 1849 za jego wstawiennictwem uczestnicy powstania węgierskiego uzyskali prawo azylu w Turcji. Sam zagrożony wydaniem w ręce Rosji, przyjął 1850 islam i nazwisko Mehmed Sadyk-effendi, następnie Sadyk-pasza. W tym czasie przez wiele lat związany był z Ludwiką Śniadecką. Po wybuchu wojny krymskiej przystąpił do organizowania polskich formacji wojskowych na służbie tureckiej. Z sześciu sotni złożonych z ochotników polsko-słowiańskich utworzył pułk kozaków sułtańskich, walczący na froncie wołoskim po stronie tureckiej. 1854 na czele tych kozaków wkroczył do Bukaresztu i był wojskowym komendantem miasta. 1855 podjął narzuconą mu rywalizację z W. Zamoyskim, który 1855 formował polską dywizję kozaków sułtańskich, dążąc do włączenia i podporządkowania sobie pułku Sadyka. Wrogi powstaniu styczniowemu, po jego upadku ogłosił wiele listów prorosyjskich. 1872 uzyskał przebaczenie i zgodę na powrót w strony rodzinne. Zakupił folwark Borki na Ukrainie, gdzie zamieszkał z trzecią żoną, Greczynką, Ireną Teoscolo. Bojkotowano go jednak jako renegata. Ostatnie lata, spędzone w Parchimowie w biedzie i osamotnieniu, zakończył samobójczym strzałem z pistoletu 18.1.86 w Borkach. Utalentowany pisarz, autor „Kir-dżalego” i „Powieści kozackich”, napisał też „Moje wspomnienia o wojnie 1854” oraz „Kampanię nad Dunajem i w Multanach”.
  Bohdan Łuszczyński, Silva Heraldica - lu.33016 jeszcze 1840 szczery szlachcic polski, potem jako renegat Sadyk-basza organizator Kozaków w służbie tureckiej

• Mapa grobów rodzinnych
  
  
• Kalendarzyk Rodzinny tej osoby
  
  
• Przodkowie - Drzewo ("64")
  
  
• Potomkowie - Drzewo
  
  
• Kuzyni
• Poprzedni brat lub siostra
  
  
• Związek z M.J. Minakowskim