Aleksandra Kazimiera Ładnowska h. Ślepowron (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego)

„Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:

RAKIEWICZOWA Aleksandra Kazimiera, z Ładnowskich (1838 lub 6 III 1840 Płock - 25 XI 1898 Warszawa), aktorka
Była córką => Aleksandra i - Rozalii Ładnowskich, siostrą => Bolesława Ładnowskiego i => Bronisławy Wolskiej. Debiutowała pod nazwiskiem panieńskim w 1854 w Krakowie w roli Ludwiki („Trafiła kosa na kamień") i została zaangażowana do krak. zespołu J. Pfeiffera. Z zespołem tym wyjeżdżała w 1855 do Wrocławia i w 1856 do Wiednia. Od 1 IX 1857 do 12 IX 1858 z zespołem A. Gubarzewskiego występowała m.in. w Tarnowie, Nowym Sączu, Rzeszowie i Iwoniczu. W tym czasie wyszła za budowniczego Wincentego R., wspólnika finansowego Gubarzewskiego; odtąd stale używała na scenie nazwiska męża. 27 X 1858 debiutowała w WTR w roli Emilii („Lektorka"). Zaangażowana do zespołu dramatu, z krótkimi przerwami związana była z tym zespołem do końca życia. Chorowita i obdarzona kilkorgiem dzieci (jedna z córek, Aleksandra R. debiutowała bez powodzenia jako aktorka w t. krak. 16 XI 1880), występowała dość rzadko. Od grudnia 1863 do listopada 1864 nie należała do zespołu. Od 1 X 1873 została zwolniona, wkrótce jednak przyjęto ją ponownie, początkowo bez stałej gaży, a później na etat. Kilkakrotnie wyjeżdżała na gościnne występy, m.in. do Krakowa (1864, 1870, 1874, 1880), Lwowa (1864, 1871, 1874), Poznania (1877), Płocka (1878). 27 X 1883 obchodziła jubileusz dwudziestopięciolecia pracy. „Twarz jej piękna pięknością jakąś melancholiczną, zadumaną; postać szlachetna, gestykulacja powściągliwa” - pisał o niej Wł. Bogusławski, który chwalił także jej głos „stworzony do tragicznego patosu, do dramatycznej namiętności, głos, w którym odzywały się niby obietnice wszystkich tkliwości, wszystkich nawałnic sercowych”. Już w początkach swej kariery „jak na niedoświadczoną debiutantkę, dziwnie silnie nad sobą panowała. Takt i umiarkowanie w grze pozwalały przypuszczać niemały w niej udział inteligencji; dykcja poprawna, zawsze właściwie akcentowana, świadczyła o pewnej pracy umysłowej”. W początkowym okresie powierzano jej głównie role ze współczesnego repertuaru franc. i pol., w których nie mogła wykorzystać w pełni swoich możliwości. Wł. Bogusławski twierdził, że „gdy się ją widzi na tle salonowej komedii lub nawet mieszczańskiego dramatu, zdaje się rozsadzać ramy obrazu i tęsknić za szlachetną atmosferą bohaterstwa”. W tym czasie jednak rzadko grywała role tragiczne; Amalia („Zbójcy") należała do wyjątków. Po 1868, gdy za prezesury S. Muchanowa w t. warsz. wielki repertuar zajął więcej miejsca, usunęła ją w cień H. Modrzejewska. Po wyjeździe rywalki, R. reprezentująca dawny styl gry patetycznej i wzniosłej, nie znalazła już uznania w rolach bohaterek tragicznych. Wg Wł. Bogusławskiego cechowała ją wówczas gra „o takim skupieniu, które ma wszelkie pozory chłodu. Powaga oblicza wygląda na absolutną obojętność posągu - rysy zastygają kamienną nieruchomością”. Uznanie zdobywała natomiast niekiedy w rolach matek dramatycznych. Miała wzorową dykcję (przez wiele lat udzielała lekcji deklamacji), a wg A. Grzymały-Siedleckiego „jak żadna inna aktorka owych czasów, bez teatralności, bez dętych tonów odtwarzać umiała role kobiet dostojnych”. Wynikało to w znacznej mierze z jej upodobań i skłonności. „Lubowała się w świecie uczuć budujących, w duszach wzorowych, w sztukach podniosłych, choćby nawet co nieco martwych, które sobą nie tyle ożywiała, ile artystycznie nobilitowała”. Podobnie ujął to J. Kotarbiński: „wzmocnił się talent artystki i nabrał tężyzny w fazie późniejszej, gdy objęła wydział starszych heroin i matek dramatycznych, w których zyskała stanowisko siły pierwszorzędnej, niezastąpionej”. We wczesnym okresie działalności grała takie role jak: Rózia („Dożywocie"), Prakseda („Karpaccy górale"), Leontyna („Walka kobiet"), Pani Caussade („Nasi najserdeczniejsi"), role tyt. w „Mirandolinie” i „Adriannie Lecouvreur”. W późniejszym okresie takie jak: Lady Makbet („Makbet"), Erdmuta („Wit Stwosz"), Elżbieta („Hrabia Essex"), Arria („Arria i Messalina"), Estera („Uriel Akosta"), Pani Wiese („Friebe"), Gertruda („Hamlet"), role tyt. w „Marii Stuart” F. Schillera, „Deborze”, „Drahomirze”, „Barbarze Radziwiłłównie” A. Felińskiego. Zasłabła na scenie grając rolę Renaty („Taboryci") i wkrótce zmarła.

Aleksandra Kazimiera Ładnowska h. Ślepowron (ID: 15.245.18)

Rodzice

śluby i dzieci, wnuki, i do prawnuków

Rodzeństwo, bratankowie lub siostrzeńcy/bratanice lub siostrzenice

Stryjowie lub wujowie oraz ciotki, i kuzynki

Najbliżsi sławni ludzie (wg kryterium PSB)

Uwagi

Thank you for using
my website Sejm-Wielki.pl