Jan Tomasz Seweryn Jasiński (ID: psb.10031.1)

Najbliżsi sławni ludzie (wg kryterium PSB)

W stopniach ° wyrażona liczba ogniw w łańcuchu, w którym każda następna osoba jest dzieckiem, rodzicem lub małżonkiem poprzedniej;
wersja pełna (przy opłaconym abonamenice) pokazuje wykres powiązania; w wersji darmowej kliknięcie prowadzi do strony o danej osobie.

1. ORKISZ Józef (1794-1879) lekarz 14°
2. ROSICKI Andrzej (1814-1904) prezydent Łodzi 14°
3. SUSKI Julian (1894-1978), starosta gnieźnieński i bydgoski, publicysta, pisarz 16°
4. GAJEWICZ Leon Wincenty (1855-1933) ekonomista, działacz społeczny 16°
5. CISZEWSKI Ignacy (1875-1924) inżynier komunikacji 16°
6. MACHCZYŃSKI Konrad (1826-1911) prawnik, publicysta, pisarz 16°
7. MACHCZYŃSKI Edward Stefan (1836-1873) poeta, zesłaniec, powstaniec 1863, emigrant 16°
8. MACHCZYŃSKA Antonina (1837-1919) nauczycielka, bojowniczka o sprawę oświaty kobiet, działaczka społeczna 16°
9. PĘKALSKI Wojciech (ok. 1780-1817) dramatopisarz; poeta, redaktor, wolnomularz 16°
10. DOMAŃSKI Jakub (XVIII w.) konfederat barski 16°
11. BIELICKI Leon (ur. ok. 1755) generał-major ziemi sochaczewskiej 16°
12. PFANHAUSER Franciszek (1796- ok. 1865) malarz, zbieracz, konserwator obrazów 17°
13. STYPUŁKOWSKI Jan (1884-1939), adwokat, wydawca 17°
14. CYBULSKI Wojciech (1808-1867) profesor filologii słowiańskiej 17°
15. JANISZEWSKI Tomasz Wiktor (1867-1939) docent higieny społecznej 17°
16. ŚLEWIŃSKI Władysław (1856-1918), malarz 17°
17. TELAKOWSKA Wanda (1905 1985), graficzka, projektantka 17°
18. SZYMANOWSKI Feliks Stefan (1790-1873), topograf, powstaniec listopadowy 17°
19. SZYMANOWSKI Melchior (1716?-1788), stolnik warszawski, starosta klonowski 17°
20. PAPROCKI Teodor Antoni (1856-1895) księgarz, wydawca 17°

Uwagi

• „Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:

  JASIŃSKI Jan Tomasz Seweryn (8 XII 1806 Warszawa - 14 I 1879 Warszawa), aktor, reżyser, dyr. teatru
  Był synem Józefa J. i Anny z Duszyńskich. Uczył się w najlepszych wówczas szkołach warsz.: u pijarów, a następnie w Liceum Warszawskim, które po ukończeniu piątej klasy opuścił na rozkaz ojczyma. W 1822-24 był uczniem B. Kudlicza w Konserwatorium Muzyki i Deklamacji; na publicznym egzaminie końcowym otrzymał pochwałę i nagrodę. Nie został jednak przyjęty do T. Narodowego i utrzymywał się z udzielania lekcji. Możliwe, że występował dorywczo w T. Narodowym w rolach epizodycznych. Do zespołu tego t. zaangażowany został w 1826; debiutował 19 IX w roli Zeida („Mahomet"). W 1826-29 grał w T. Narodowym niewielkie role (często jako zastępstwa). Otwarcie T. Rozmaitości w 1829 dało mu sposobność do wybicia się jako aktorowi, a także jako tłumaczowi i dramatopisarzowi. Grał prawie w każdej sztuce wystawianej przez T. Rozmaitości, występował także w T. Narodowym. Wkrótce stał się użytecznym i dość popularnym wśród publiczności aktorem. Jednocześnie stale tłumaczył i przerabiał sztuki dla T. Rozmaitości, a 4 I 1830 wystawił swój pierwszy oryginalny utwór pt. „Kawiarnia”. W 1838-39 wydał w Warszawie piętnaście tomów swych „Prac dramatycznych” (przeważnie tłumaczonych lub adaptowanych). Od 1836 pracował w bibliotece teatrów oraz jako pomocnik reżysera (tzw. informator). 1 XI 1842 objął po B. Kudliczu stanowisko reżysera dramatu i opery, a w 1843 - nauczyciela w szkole dramatycznej. 20 XI 1850 wystąpił ostatni raz na scenie warsz. w roli Ramberta („Wdzięczność i miłość"). 14 X 1851 został dyr. teatrów ustępując ze stanowiska reżysera i nauczyciela szkoły dramatycznej. Funkcje dyr. WTR pełnił do 5 V 1862, potem przeszedł na emeryturę. Z racji swego stanowiska odbywał coroczne podróże zagraniczne do Francji, Włoch, Niemiec i Austrii, interesując się obcym repertuarem i zasadami reżyserii. W styczniu 1863 występował gościnnie w t. krakowskim. W 1865 został członkiem komitetu do reorganizacji WTR. Od 1 X 1865 do 9 I 1866 był kierownikiem artyst. t. krak. za dyr. A. Skorupki i wystąpił w kilku rolach, m.in. jako Gadulski („Gaduła nad gadułami"). Od 30 XI 1868 prowadził t. amatorski w Warsz. Tow. Dobroczynności. 20 XI 1872 wystąpił gościnnie w t. pozn. w roli Majora („Panna mężatka"); był to zapewne jego ostatni występ na scenie. J. był aktorem szkoły francuskiej. W „Pamiętniku Sceny Warszawskiej” pisano, że „najbardziej zdaje się odpowiednią jego usposobieniu rola człowieka młodego i żywego”. Zarzucano mu, że grał przesadnie i krzykliwie. „Ruch stanowił dla niego wszystko” (Wł. Bogusławski). Ważniejsze role: d'Artagnan („Muszkieterowie"), Figaro („Wesele Figara"), Dagobert („Żyd wieczny tułacz"), Robin („Pamiętniki szatana"). Odznaczał się wielką pracowitością; w ciągu dwudziestu czterech l. grał ponad sześćset ról występując 5525 razy. Był reżyserem sumiennym i systematycznym w pracy, ale mało twórczym. Przenosił bezkrytycznie na scenę warsz. wzory reżyserii z t. franc. a w zakresie opery także z t. włoskich. Wprowadził do repertuaru m.in. sztuki E. Scribe'a V. Sardou, A. Dumasa. Przyczynił się do ugruntowania franc. szkoły gry w T. Rozmaitości. Świetny i niezwykle zasłużony pedagog, wychował całe pokolenie aktorów. Spośród trzystu pięćdziesięciu jego uczniów i uczennic ze Szkoły Dramatycznej wystąpiły w Warszawie sto cztery osoby, na prowincji siedemdziesiąt pięć. Byli wśród nich m.in.: S. Palińska, J. Chęciński, W. Niewiarowska, W. Bakałowicz, J. Mazurowska i inni. Po przejściu na emeryturę wznowił działalność pedag. udzielając prywatnych lekcji gry scenicznej, także czynnym już aktorom, m.in. H. Modrzejewskiej.
  Historykiem t. został za namową M. Chomińskiego. Opracowane obszerne dzieje t. warsz. nie zachowały się. W życiorysach kilkuset aktorów warsz. z XVIII i XIX w. (rkps, zb. M. Rulikowskiego, IS PAN) znajdują się wartościowe informacje biograficzne oraz dość trafne charakterystyki obok nauk moralizatorskich i wskazówek pedagogicznych. Jako dramatopisarz J. był niezmiernie płodny. Spośród utworów dram. uchodzących za oryginalne (sam J. podaje liczbę trzydzieści siedem) największą popularność zdobyły: krotochwila „Nowy Rok” (1837), komedia „Jedna chwila” (1838) oraz libretto opery A. Munchheimera „Stradiota” (1876). Jako tłumacz i adaptator J. dostarczył scenie dwieście trzydzieści cztery utwory: komedie, wodewile, dramaty i libretta operowe, przeważnie tłumaczone lub przerabiane z literatury francuskiej. Pośpiech w tłumaczeniu powodował niski stosunkowo poziom pisarstwa, wykazując tylko dobrą znajomość teatr. rzemiosła i gustu publiczności. J. ogłosił też w czasopismach wiele artykułów dotyczących reżyserii i napisał „Teorię sztuki dramatycznej zakończoną treściwym zbiorem znakomitych autorów scenicznych” (rkps w Muzeum Teatralnym w Warszawie). Jego pamiętniki z podróży zagranicznych z opisami t. oraz oglądanych przedstawień nie zachowały się. Drukował też liczne bajki i wiersze dla dzieci.
  Był człowiekiem niezwykle pracowitym i ruchliwym, uchodził u współczesnych za autorytet w sprawach teatralnych. Obarczony nadmierną ambicją, zawistny i zazdrosny (nie dopuszczał nikogo do granych przez siebie ról), nie był lubiany przez kolegów. Wg M. Rulikowskiego „przy całym uznaniu dla prawości charakteru miano mu za złe służalczość w stosunku do zwierzchników”. J. przyczynił się jednak w pewnym stopniu do rozwoju t. warsz. w poł. XIX w., szczególnie w zakresie gry aktorskiej i szkolenia aktorów.
  
  „Słownik biograficzny teatru polskiego” t. 1: teatr.77351.1
  Epitafium na cm. Powązkowskim:
  Ś.P. JAN TOMASZ SEWERYN
  JASIŃSKI
  .
  ARTYSTA I AUTOR DRAM. DYREKTOR TEATRÓW WARSZAWSKICH
  UR. 8 GRUDNIA 1808 ZMARŁ 14 STYCZNIA 1879 R.
  .
  PRZEZ PÓŁ WIEKU SŁUŻYŁ Z MIŁOŚCIĄ SZTUCE KRAJOWEJ
  A W OGNISKU RODZINNEM ROZTACZAŁ W OKOŁO SIEBIE
  ŚWIATŁO ROZUMU I CIEPŁO UCZUCIA ZANIM SPRA
  WIEDLIWY OGÓŁ OCENI, UCZCI WEDŁUG RZETELNEJ WAR
  TOŚCI ZASŁUGI ARTYSTY I KIEROWNIKA SCENY KRAJO
  WEJ, ŻONA SKŁADA NA GROBIE TO SKROMNE ŚWIA
  DECTWO WSZYSTKICH CNÓT DOMOWYCH JAKIE
  TYLKO ZJEDNOCZYĆ W SOBIE MOŻE KOCHAJĄCE
  SERCE I SZLACHETNA DUSZA WZOROWEGO
  MĘŻA CZEŚĆ TWEJ PAMIĘCI DROGI TOWARZY
  SZU W WĘDRÓWCE ŻYCIA, KTÓRA TERAZ DO
  BIEGA OBY CIĘ ZABRAKŁO DŁUGĄ MI SIĘ
  (Dalsza część pomnika zapadnięta w ziemię)
  
  Polski Słownik Biograficzny t. 11 str. 45: psb.10031.1
  Urzędnik w Królestwie Polskim 1852–1862:
  1852–1854: P. o. dyrektora w Dyrekcji Teatrów
  1855–1862: Dyrektor tamże
  - A. Kulecka, Urzędnicy Królestwa Polskiego..., poz. 5585.
  n.19097 Nekrologia Minakowskiego (19097)
  sw.267726 Akt małżeństwa: Warszawa Nawiedzenie NMP (obecn. m. Warszawa), 57/1829 [indeks na http://geneteka.genealodzy.pl/] http://metryki.genealodzy.pl/metryki.php?op=kt&ar=1&zs=0160d&sy=1829&kt=2 [podgląd]

• Mapa grobów rodzinnych
  
  
• Kalendarzyk Rodzinny tej osoby
  
  
• Przodkowie - Drzewo ("64")
  
  
  
  
• Związek z M.J. Minakowskim